Το Καταφύγι (υψόμ. 500μ) απέχει από την Καρδίτσα 25 χλμ. . Αποτελεί τοπική κοινότητα της Δημοτικής Ενότητας Ιτάμου. Πρόκειται για έναν όμορφο οικισμό, η ιστορία του οποίου φθάνει στο Βυζάντιο, ενώ τα ερείπια του αρχαίου κάστρου του μαρτυρούν ιστορία αιώνων. Σημεία αναφοράς του Καταφυγίου είναι η ωραιότατη πλατεία του με τα αιωνόβια πλατάνια και η τοποθεσία «Αγνάντι», πολύ κοντά στον οικισμό, από όπου η θέα είναι καταπληκτική.
Καύχημα των Καταφυγιωτών και των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής είναι η ιστορική Ι.Μ της Πέτρας, αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου, το «πάλαι ποτέ αγλάισμα των Αγράφων». Βρίσκεται σε απόσταση 4 χλμ. ΒΔ του οικισμού, σε υψόμετρο 600μ. Η ανέγερσή της τοποθετείται στα μέσα του 16ου αιώνα και θεωρείται ένα από τα πιο σπουδαία και επιβλητικά χριστιανικά μνημεία όσον αφορά στο διάκοσμο και την αρχιτεκτονική του. Η υπάρχουσα Μοναστική Αδερφότητα συνέβαλε σημαντικά στον εξωραϊσμό του περιβάλλοντος χώρου και στη διατήρηση της μονής σε καλή κατάσταση. Είναι μοναδική ευκαιρία για τον προσκυνητή, αφενός, να απολαύσει τη γαλήνη της φύσης στη μαγευτική αυτή τοποθεσία και, αφετέρου, εκπληρώνοντας τα θρησκευτικά του καθήκοντα να ανακαλύψει το μυστικό δρόμο που οδηγεί στο Θείο. Από τη μονή ο επισκέπτης μπορεί εύκολα και γρήγορα να φθάσει στον παραλίμνιο οικισμό του Αγίου Αθανάσιου (απόσταση 4 χλμ).

Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Πέτρας Καταφυγίου

Την ίδια εποχή με τη μονή Κορώνας ιδρύεται επίσης η μονή Πέτρας, αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Οι ιστορικές τύχες δεν βοήθησαν στην επιβίωση του κτιριακού συγκροτήματος, αλλά διασώθηκε ακέραιο το καθολικό, ένα από τα καλύτερα δείγματα του αγιορείτικου τύπου με τρούλο. Οι τοιχογραφίες του έγιναν το 1625 με δαπάνες του Παναγιώτη Μορφέση, ενός πλούσιου προεστού της περιοχής, ο οποίος εικονίσθηκε με αρχοντική ενδυμασία στο δυτικό τοίχο, κατά τα πρότυπα του κτήτορα της μονής Κορώνας. Στη ζωγραφική της μονής Πέτρας, η αυστηρότητα της κρητικής σχολής που συναντούμε στη μονή Κορώνας 50 χρόνια νωρίτερα, ζωογονείται με θερμά χρώματα και πλούσια κοσμήματα, ενώ η δομή του προγράμματος και τα θεολογικά νοήματα παραμένουν αναλλοίωτα, σύμφωνα με τη βυζαντινή παράδοση. Αξίζει να προσέξει κανείς το λεπτότατο ανάγλυφο του τέμπλου που χρονολογείται στα 1608 και αποτελεί ένα από τα παλιότερα παραδείγματα ολοκληρωμένου ξυλόγλυπτου τέμπλου που διασώθηκαν στη Θεσσαλία Οι εικόνες του επιστυλίου έγιναν από το γνωστό Αγραφιώτη ζωγράφο Λάμπο, ενώ οι αξιόλογης τέχνης δεσποτικές φυλάσσονται στο Εκκλησιαστικό Μουσείο Καρδίτσας.

Πηγές:
1. ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ, Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Καρδίτσας, Καρδίτσα 2007
2. Όψεις της Ιστορίας και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης του Νομού Καρδίτσας, Τοπική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων Νομού Καρδίτσας
3. Τουριστικός Οδηγός νομού Καρδίτσας, Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Καρδίτσας, Καρδίτσα 2010