Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου 2020

Η Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 2 Απριλίου, την ημέρα που γεννήθηκε ο μεγάλος Δανός παραμυθάς Χανς Κρίστιαν Άντερσεν.

 Την καθιέρωσε η Διεθνής Οργάνωση Βιβλίων για τη Νεότητα (Ιnternational Board on Books for Young People – ΙΒΒΥ) το 1966. Από τότε, κάθε χρόνο, ένα διαφορετικό εθνικό τμήμα της οργάνωσης αυτής ετοιμάζει ένα μήνυμα και μια αφίσα, που διανέμονται σε όλο τον κόσμο, με σκοπό να τονίσουν την αξία των βιβλίων και της ανάγνωσης και να ενθαρρύνουν τη διεθνή συνεργασία για την ανάπτυξη και τη διάδοση της παιδικής λογοτεχνίας.

 Για το 2020, υπεύθυνο για το υλικό του εορτασμού είναι το τμήμα της Σλοβενίας.  Το μήνυμα «Πείνα για λέξεις» γράφτηκε από το Σλοβένο συγγραφέα Peter Svetina.

Ο Peter Svetina γεννήθηκε το 1970 στη Λιουμπλιάνα της Σλοβενίας. Το 1995 τέλειωσε τις σπουδές του στην Σλοβένικη Γλώσσα και έκανε διατριβή πάνω στην παλαιά Σλοβενική Ποίηση το 2001 στο Πανεπιστήμιο της Λιουμπλιάνα. Είναι αναπληρωτής καθηγητής για τη σλαβική λογοτεχνία στο Ινστιτούτο Σλαβικών Γλωσσών στο Πανεπιστήμιο Alpen-Adria στο Κλάνγκεφουρτ στην Καρινθία της Αυστρίας. Γράφει για παιδιά, νέους και ενήλικες, αλλά το έργο του συχνά διασχίζει τα σύνορα μεταξύ διαφορετικών ακροατηρίων-στόχων και μπορεί να αναγνωστεί ως διηλικιακή λογοτεχνία-cross-over. Τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί στα Αγγλικά, Γερμανικά, Ισπανικά, Κορεάτικα, Πολωνικά, Λετονικά, Εσθονικά και Λιθουανικά. Έχει λάβει μερικά από τα πιο αναγνωρισμένα εθνικά και διεθνή βραβεία και είναι εξαιρετικά δημοφιλής μεταξύ κριτικών και αναγνωστών.

Η αφίσα φιλοτεχνήθηκε από το Σλοβένο εικονογράφο Damijan Stepančič.

Ο Damijan Stepančič γεννήθηκε το 1969 στην Λουμπλιάνα της Σλοβενίας. Αποφοίτησε από την Ακαδημία Καλών Τεχνών στη Λιουμπλιάνα το 1996 και το δημιουργικό του έργο εστιάζεται στην απεικόνιση παιδικών βιβλίων και περιοδικών. Συμπεριλήφθηκε στον τιμητικό κατάλογο της IBBY το 2010. Κέρδισε το βραβείο Levstik δύο φορές, το 2003 για το βιβλίο Leteči krožnik na our vrtu και το 2011 για το Zgodba o sidru.

 Σε όλες τις χώρες τα παιδιά, οι συγγραφείς, οι εικονογράφοι, οι μεταφραστές, οι βιβλιοθηκάριοι, οι εκδότες, οι εκπαιδευτικοί, γιορτάζουν την παγκόσμια αυτή μέρα με διάφορες εκδηλώσεις σε σχολεία, βιβλιοθήκες, βιβλιοπωλεία, πλατείες και άλλους χώρους, δείχνοντας έτσι την αγάπη και το ενδιαφέρον τους για το βιβλίο και το διάβασμα.

Το μήνυμα όπως κάθε χρόνο, μετάφρασε στα ελληνικά η Επίτιμη Πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος της ΙΒΒΥ, η συγγραφέας κ. Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου.

«Πείνα για λέξεις»

“Εκεί που μένω, οι θάμνοι πρασινίζουν αργά τον Απρίλη ή νωρίς τον Μάη και σύντομα γεμίζουν με κουκούλια από πεταλούδες. Αυτά τα κουκούλια μοιάζουν με μπαλίτσες από βαμβάκι ή με κουφέτα και οι νύμφες τους καταβροχθίζουν φύλλο το φύλλο μέχρι που οι θάμνοι απογυμνώνονται.  Όταν όμως οι νύμφες γίνουν πεταλούδες και πετάξουν, οι θάμνοι δεν είναι κατεστραμμένοι. Καθώς πλησιάζει το καλοκαίρι, ξαναγίνονται πράσινοι πάλι και πάλι.

Έτσι μοιάζει ο συγγραφέας, έτσι μοιάζει ο ποιητής. Κατασπαράζονται, μένουν κατάστεγνοι από ιστορίες και ποιήματα, που, όταν ολοκληρωθούν, πετούν μακριά, μπαίνουν μέσα σε βιβλία και βρίσκουν τους αναγνώστες τους. Αυτό γίνεται πάλι και πάλι.

Και τι συμβαίνει μ’ εκείνα τα ποιήματα και τις ιστορίες;

Ξέρω ένα αγόρι που έπρεπε να κάνει κάποια εγχείρηση στο μάτι του. Για δύο εβδομάδες μετά την εγχείρηση, έπρεπε να ξαπλώνει μόνο από τη δεξιά πλευρά και μετά δεν έπρεπε να διαβάζει τίποτα για έναν μήνα. Όταν τελικά ξαναπήρε στα χέρια του ένα βιβλία έπειτα από ενάμιση μήνα, ένιωσε σαν να κατάπινε λέξεις μ’ ένα κουτάλι από μια γαβάθα. Σαν να τις έτρωγε. Πραγματικά τις έτρωγε.

Ξέρω κι ένα κορίτσι που, όταν μεγάλωσε, έγινε δασκάλα. Μου είπε: “Τα παιδιά που οι γονείς τους δεν τους διάβασαν παραμύθια έχουν στερηθεί κάτι σημαντικό”.

Οι λέξεις στα ποιήματα και στις ιστορίες είναι τροφή. Όχι τροφή για το σώμα, όχι τροφή που μπορεί να γεμίσει το στομάχι σου. Τροφή όμως για το πνεύμα και τροφή για την ψυχή.

Όταν πεινάει κάποιος ή διψάει, το στομάχι του γουργουρίζει και το στόμα του στεγνώνει. Οι πεινασμένοι γυρεύουν να φάνε κάτι, ένα κομμάτι ψωμί, ένα πιάτο ρύζι ή δημητριακά, λίγο ψάρι ή μια μπανάνα. Όσο περισσότερο πεινούν, τόσο στενεύει ο οπτικός τους ορίζοντας, ώσπου παύουν να βλέπουν ό,τι δεν είναι τροφή για να τους χορτάσει.

Η πείνα για λέξεις εκδηλώνεται διαφορετικά. Μοιάζει με θλίψη, με λήθη, με αυθάδεια. Οι άνθρωποι που υποφέρουν από τέτοιου είδους πείνα δε νιώθουν πως η ψυχή τους τρέμει από το κρύο κι ότι προσπερνούν τους εαυτούς τους χωρίς να το προσέχουν. Ένα μέρος του κόσμου τους εξαφανίζεται χωρίς να το γνωρίζουν.

Αυτού του είδους η πείνα χορταίνεται με ποίηση και ιστορίες.

Υπάρχει όμως ελπίδα για όσους δεν έχουν ποτέ αφεθεί ν’ απολαύσουν  τις λέξεις, για να χορτάσουν αυτή την πείνα;

Υπάρχει! Το αγόρι που είπαμε διαβάζει κάθε μέρα. Το κορίτσι έγινε δασκάλα και διαβάζει στους μαθητές της. Κάθε Παρασκευή. Κάθε βδομάδα. Αν κάποια φορά το ξεχάσει, της το θυμίζουν τα παιδιά.

Και τι γίνεται με τον συγγραφέα και τον ποιητή; Καθώς έρχεται το καλοκαίρι, θα πρασινίσουν πάλι. Και πάλι θα στεγνώσουν από ιστορίες και ποιήματα, που θα πετάξουν μακριά προς κάθε κατεύθυνση. Πάλι και πάλι.”

Οι Παιδικές Βιβλιοθήκες του Δ.Ο.Π.Α.Κ. Δήμου Καρδίτσας, μετά από 34 χρόνια λειτουργίας, θα είναι για πρώτη φορά κλειστές τη συγκεκριμένη μέρα, λόγω της γενικής καραντίνας.

Μένουμε σπίτι και προστατεύουμε τους εαυτούς μας και τους γύρω μας, όμως μπορούμε και από το σπίτι να γιορτάσουμε το παιδικό βιβλίο με πληθώρα δραστηριοτήτων.

Όπως πρότεινε ο καλός φίλος των βιβλιοθηκών μας και συγγραφέας Βαγγέλης Ηλιόπουλος, στις 2 Απριλίου, οποιαδήποτε ώρα της ημέρας,  βγαίνουμε στο μπαλκόνι,  κρατώντας αγκαλιά τα βιβλία που διαβάζουμε τώρα ή τ’ αγαπημένα μας βιβλία και φωνάζουμε δυνατά «Μ’ ένα βιβλίο γιορτάζω, τον κόσμο τον αλλάζω, διαβάζω»!!!

Επίσης στις σελίδες των παιδικών βιβλιοθηκών στο Facebook (Παιδικές Βιβλιοθήκες Δ.Ο.Π.Α.Κ. Δήμου Καρδίτσας & Παιδικές Βιβλιοθήκες Καρδίτσας), όλο τον Απρίλιο θα αναρτούμε δράσεις για τα παιδιά, σε συνεργασία με την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος και την ιστοσελίδα για το παιδικό βιβλίο bookbook.gr.

Μένουμε σπίτι και γιορτάζουμε μαζί το παιδικό βιβλίο!!!