Υπογειοποίηση των αρδευτικών δικτύων προωθεί ο Δήμος Καρδίτσας

Αφορά σε έκταση περισσοτέρων των 30.000 στρεμμάτων στο πεδινό κομμάτι του Δήμου

Μια σημαντική παρέμβαση που θα αλλάξει τα δεδομένα στο αγροτικό χώρο του Δήμου Καρδίτσας προωθεί η Δημοτική αρχή. Πρόκειται για μια ολοκληρωμένη πρόταση για τον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση της άρδευσης μεγάλου τμήματος του αγροκτήματος του Δήμου μέσω του προγράμματος «Αντώνης Τρίτσης». Έτσι στην προσεχή συνεδρίαση της Οικονομικής Επιτροπής έρχεται προς συζήτηση και έκκριση η πρόταση που υποβάλει στο πρόγραμμα η Δημοτική αρχή με τίτλο: «Μελέτη κατασκευής υπόγειων δικτύων άρδευσης στο Δήμο Καρδίτσας».

Πρόκειται για ολοκληρωμένο πρόγραμμα μελέτης όλων των αναγκαίων υπόγειων αρδευτικών δικτύων στο Δήμο Καρδίτσας, συνολικού προϋπολογισμού 1.053.423,46 € (με ΦΠΑ). Το ανώτατο ποσό χρηματοδότησης από το Πρόγραμμα είναι 620.000 € (με ΦΠΑ), και το επιπλέον ποσό των 433.423,46 € θα καλυφθεί από ίδιους πόρους του Δήμου Καρδίτσας, αφού πρώτα απορροφηθούν οι πόροι του Προγράμματος «Αντώνης Τρίτσης».

Δήλωση του Δημάρχου κ. Β. Τσιάκου

«Προωθούμε μια πρόταση η οποία θα βελτιώσει σημαντικά τις αγροτικές υποδομές στον τομέα της άρδευσης. Η υπηρεσία μας συνέταξε μια εμπεριστατωμένη μελέτη που βάσιμα προσδοκούμε ότι θα εγκριθεί, για υπογειοποίηση της άρδευσης σε σημαντικά κομμάτια του αγροκτήματος του Δήμου Καρδίτσας. Με την προώθηση και ολοκλήρωση του έργου, θα πετύχουμε να στηρίξουμε τους αγρότες μας μειώνοντας το κόστος παραγωγής. Επίσης θα εκσυχρονίσουμε το αρδευτικό δίκτυο και θα πετύχουμε μεγάλη εξοικονόμηση πολύτιμων υδάτινων πόρων. Η Καρδίτσα είναι μια δυναμική περιοχή που έχει τεράστιες δυνατότητες ανάπτυξης και εμείς ως δημοτική αρχή είμαστε αποφασισμένοι να τις αναδείξουμε» δηλώνει χαρακτηριστικά ο Δήμαρχος Καρδίτσας κ. Β. Τσιάκος.

Τι περιλαμβάνει η μελέτη του έργου

Η περιοχή μελέτης του Υποέργου 1 (Σύνταξη Μελέτης κατασκευής Υπόγειων Δικτύων Άρδευσης στο Δήμο Καρδίτσας) περιλαμβάνει το κεντρικό τμήμα του νομού Καρδίτσας και ανήκει διοικητικά στις Δημοτικές Ενότητες Κάμπου, Καρδίτσας και Μητρόπολης του Δήμου Καρδίτσας της Περιφερειακής Ενότητας Καρδίτσας, στο νοτιοδυτικό τμήμα της Περιφέρειας Θεσσαλίας.  Η άμεση περιοχή μελέτης (θέσεις θυροφραγμάτων) βρίσκεται εντός των υπολεκανών των ποταμών Καλέντζη, Καράμπαλη και Πηνειού της Λεκάνης Απορροής του ποταμού Πηνειού, εντός του Υδατικού Διαμερίσματος της Θεσσαλίας, και δεν εντάσσεται σε κάποια προστατευόμενη περιοχή ή θεσμοθετημένη ζώνη.

Η μελέτη αφορά την άρδευση από τις δημοτικές υδροληψίες που ανήκουν στη δικαιοδοσία του Δήμου Καρδίτσας, και βρίσκονται εκτός των ορίων δικαιοδοσίας των Τοπικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων (ΤΟΕΒ). Οι υφιστάμενες αρδευτικές υδροληψίες από επιφανειακά ύδατα (δημοτικά παρόχθια αντλιοστάσια ή θυροφράγματα) στην περιοχή μελέτης, καθώς και οι εξυπηρετούμενες εκτάσεις, είναι οι εξής:

Α/Α	Θέση Υδροληψίας	Έκταση (στρ.)
1	ΑΝΤΛΙΟΣΤΑΣΙΟ Υ7 ΘΕΣΗ ΞΗΡΑΥΛΑΚΑΣ Τ.Κ. ΜΕΛΙΣΣΑΣ Δ.Ε. ΚΑΜΠΟΥ	2.000
2	ΘΥΡΟΦΡΑΓΜΑ ΘΕΣΗ ΞΗΡΑΥΛΑΚΑΣ Τ.Κ. ΜΕΛΙΣΣΑΣ Δ.Ε. ΚΑΜΠΟΥ	1.000
3	ΑΝΤΛΙΟΣΤΑΣΙΟ Υ11 ΘΕΣΗ ΚΑΛΕΝΤΖΗΣ Τ.Κ. ΜΕΛΙΣΣΑΣ Δ.Ε. ΚΑΜΠΟΥ	1.100
4	ΑΝΤΛΙΟΣΤΑΣΙΟ Υ14 ΘΕΣΗ ΓΕΦΥΡΑ ΛΕΙΨΙΜΟΣ Τ.Κ. ΠΤΕΛΟΠΟΥΛΑΣ Δ.Ε. ΚΑΜΠΟΥ	2.300
5	ΑΝΤΛΙΟΣΤΑΣΙΟ Υ12 ΘΕΣΗ ΒΟΥΛΓΑΡΟΜΑΝΤΡΙΑ Τ.Κ. ΣΤΑΥΡΟΥ Δ.Ε. ΚΑΜΠΟΥ	3.000
6	ΑΝΤΛΙΟΣΤΑΣΙΟ Υ15 ΘΕΣΗ ΚΑΛΕΝΤΖΗΣ Τ.Κ. ΜΑΚΡΥΧΩΡΙΟΥ Δ.Ε.ΚΑΜΠΟΥ	4.200
7	ΑΝΤΛΙΟΣΤΑΣΙΟ Υ28 ΘΕΣΗ ΓΑΖΕΛΟΣ Τ.Κ. ΑΓΙΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ Δ.Ε. ΚΑΜΠΟΥ	4.600
8	ΑΝΤΛΙΟΣΤΑΣΙΟ Υ36 ΘΕΣΗ ΙΤΑΛΙΚΟΣ Τ.Κ. ΜΑΚΡΥΧΩΡΙΟΥ Δ.Ε.ΚΑΜΠΟΥ	1.800
9	ΘΥΡΟΦΡΑΓΜΑ ΘΕΣΗ ΙΤΑΛΙΚΟΣ Τ.Κ. ΜΑΚΡΥΧΩΡΙΟΥ Δ.Ε.ΚΑΜΠΟΥ	2.400
10	ΑΝΤΛΙΟΣΤΑΣΙΟ ΘΕΣΗ ΤΟΠΑΝΙ Τ.Κ. ΑΡΤΕΣΙΑΝΟΥ Δ.Ε. ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ	800
11	ΑΝΤΛΙΟΣΤΑΣΙΟ Υ33 ΘΕΣΗ ΒΑΛΤΟΣ Τ.Κ. ΚΑΡΔΙΤΣΟΜΑΓΟΥΛΑΣ Δ.Ε. ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ	2.400
12	ΦΥΣΙΚΗ ΡΟΗ ΘΕΣΗ ΠΡΟΚΟΒΑΣ Τ.Κ. ΚΑΡΔΙΤΣΟΜΑΓΟΥΛΑΣ Δ.Ε. ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ	1.000
13	ΑΝΤΛΙΟΣΤΑΣΙΑ Τ.Κ. ΞΙΝΟΝΕΡΙΟΥ Δ.Ε. ΜΗΤΡΟΠΟΛΗΣ	1.900
14	ΑΝΤΛΙΟΣΤΑΣΙΑ Τ.Κ. ΡΟΥΣΣΟΥ Δ.Ε. ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ	2.000
	ΣΥΝΟΛΟ:	30.500

Το αντικείμενο της μελέτης θα περιλαμβάνει την κατασκευή κλειστών υπόγειων υπό πίεση αρδευτικών δικτύων από υδροληψίες επιφανειακών υδάτων, προκειμένου να εξυπηρετηθούν εκτάσεις 30.500 στρ. στην περιοχή αρμοδιότητας του Δήμου Καρδίτσας.

Τα υπό μελέτη αρδευτικά δίκτυα οριοθετούνται ως ακολούθως:

• Αγροκτήματα εντός αναδασμού στις Τοπικές Κοινότητες Μέλισσας, Πτελοπούλας, Σταυρού, Μακρυχωρίου, Αγ. Θεοδώρου της Δημοτικής Ενότητας Κάμπου
• Αγροκτήματα εντός αναδασμού στις Τοπικές Κοινότητες Αρτεσιανού, Καρδιτσομαγούλας και Ρούσσου της Δημοτικής Ενότητας Καρδίτσας
• Αγρόκτημα εντός αναδασμού Ξινονερίου της Δημοτικής Ενότητας Μητρόπολης

1. ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ

Στο εγκεκριμένο Σχέδιο Διαχείρισης λεκανών απορροής ποταμών του υδατικού διαμερίσματος Θεσσαλίας (ΦΕΚ 2561Β/25-9-2014), όπως αυτό αναθεωρήθηκε (ΦΕΚ 4682Β/29-12-2017), περιλαμβάνεται η μείωση κατανάλωσης αρδευτικού νερού μέσω μείωσης απωλειών και εξορθολογισμού των μεθόδων άρδευσης και καθορίζεται ποσότητα στόχος για άρδευση καλλιεργειών ανά τυπικό στρέμμα σε 450 κυβικά/στρέμμα/έτος από 524 κυβικά/στρέμμα/έτος (στοιχεία 2013).

Επιπλέον, σύμφωνα με την Υ.Α. 125347/568/2004 (ΦΕΚ 142/Β/29.1.2004) και την Υ.Α. 1420/82031/2015 (ΦΕΚ 1709Β/2015) «Κώδικες Ορθής Γεωργικής Πρακτικής», καθορίζονται οι κανόνες που στοχεύουν στην αποτροπή της ρύπανσης με νιτρικά, της σωστής διαχείρισης των νερών με συστήματα άρδευσης, την προστασία του περιβάλλοντος.

Όσον αφορά τα συλλογικά δίκτυα άρδευσης που διαχειρίζεται ο Δήμος Καρδίτσας, απαιτείται η λήψη αποδοτικών μέτρων για τη μείωση της κατανάλωσης νερού, ήτοι τη μείωση της ζήτησης και κατ’ επέκταση της νιτρορύπανσης.

Οι απώλειες του αρδευτικού νερού κατά την εφαρμογή του, μπορούν να καταταγούν σ’ αυτές που οφείλονται στην εξάτμιση, την επιφανειακή απορροή και τη βαθιά διήθηση.

Γενικά, οι απώλειες του αρδευτικού νερού κατά τη μεταφορά και τη διανομή μειώνονται κατά ένα μεγάλο βαθμό αν το δίκτυο αποτελείται από κλειστούς αγωγούς υπό πίεση.

Σύμφωνα με επιστημονική εργασία της Αλεξίου Ε. (2014), σε περίπτωση:

• εφαρμογής υπόγειου δικτύου άρδευσης κατά 50% με μείωση της τεχνητής βροχής κατά 50%, η εξοικονόμηση νερού θα είναι 21,81%
• εφαρμογής υπόγειου δικτύου άρδευσης κατά 50% με στάγδην άρδευση 100%, η εξοικονόμηση νερού θα είναι 24,47%
• εφαρμογής υπόγειου δικτύου άρδευσης κατά 100% με στάγδην άρδευση 100%, η εξοικονόμηση νερού θα είναι 34,57%

Επομένως η συμβολή της υπογειοποίησης του δικτύου άρδευσης είναι σημαντικότατη για την  ορθολογική διαχείριση του αρδευτικού νερού στα συλλογικά δίκτυα άρδευσης του Δήμου Καρδίτσας.

Συνολικά, η σκοπιμότητα της μελέτης έγκειται στην επίτευξη των ακολούθων:

• Εξοικονόμηση ύδατος λόγω του εκσυγχρονισμού των αρδευτικών δικτύων και της μείωσης των απωλειών (διήθηση, εξάτμιση κ.α.) και της κατάργησης των επιφανειακών μεθόδων άρδευσης μετά την υλοποίηση των υπό πίεση δικτύων άρδευσης
• Εξοικονόμηση ενέργειας, εξαιτίας της μείωσης της απαιτούμενης ποσότητας νερού προς άντληση και της κατάργησης της χρήσης πετρελαιοκινητήρων από τους χρήστες για την εξασφάλιση πίεσης (απαραίτητη για την εφαρμογή τεχνητής βροχής ή στάγδην άρδευσης)
• Μείωση του κόστους συντήρησης και λειτουργίας των υφιστάμενων δικτύων και αντλιοστασίων
• Μείωση του κόστους επιβάρυνσης των αρδευτών
• Προστασία των εδαφών από άλατα κ.α. μετά την κατάργηση των επιφανειακών μεθόδων άρδευσης
• Συμμόρφωση με τις επιταγές του εγκεκριμένου ΣΔΛΑΠ Υ.Δ. Θεσσαλίας και της Κοινοτικής Οδηγίες 2000/60/ΕΚ και κατ΄ επέκταση των αρχών της αειφορικής ανάπτυξης.