Η Ανακύκλωση στον Δήμο Καρδίτσας

Του Σωτήρη Αντωνίου

Αντιδημάρχου Καθαριότητας και Πολιτικής Προστασίας

Ο Δήμος Καρδίτσας ήταν από τους πρώτους Δήμους της χώρας το 2005 που εφάρμοσε την ανακύκλωση, με σημαντικά οφέλη για την περιοχή μας. Ένα θέμα που μας αφορά όλους, καθώς σχετίζεται άμεσα με την προστασία του περιβάλλοντος, επηρεάζει την ποιότητα της ζωής μας και μας οδηγεί στην κυκλική οικονομία, η οποία είναι ένας ολοκληρωμένος και καινούργιος τρόπος παραγωγής, κατανάλωσης, γενικά ζωής, καθώς τίποτα δεν πάει χαμένο .

Η ανακύκλωση στην περιοχή μας άρχισε να εφαρμόζεται συστηματικά, με την έναρξη της λειτουργίας του Κέντρου Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών Δυτικής Θεσσαλίας στην Τοπική Κοινότητα Αρτεσιανού πριν δέκα εφτά (17) χρόνια περίπου. Αρχικά, τοποθετήθηκαν οι γνωστοί μπλε κάδοι, στους οποίους ρίχνουμε μόνο ανακυκλώσιμα υλικά όπως μέταλλα, γυαλιά, πλαστικά και χαρτιά με την επισήμανση να τοποθετούμε τα χαρτοκιβώτια μέσα στους κάδους αφού πρώτα τα συμπιέσουμε, για να μειωθεί ο όγκος τους.

Σύμφωνα με την Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (Ε.Ε.Α.Α), διαθέταμε υπερπλήρες δίκτυο μπλε κάδων, πληρώντας τα τεχνικά κριτήρια του συστήματος που είναι ένας προς εβδομήντα πέντε κατοίκους. Σήμερα η αναλογία έφτασε στο ένας προς σαράντα κατοίκους κι αυτό αποδεικνύει τη συνεχή προσπάθεια του Δήμου για αύξηση των ανακυκλώσιμων υλικών.

Παρότι, όπως διαπιστώνεται, κατά διαστήματα ατονεί η διάθεση των πολιτών να κάνουν διαλογή στην πηγή και να ξεχωρίζουν τα οικιακά από τα ανακυκλώσιμα υλικά, παραμένουμε ως Δήμος πάνω από τον μέσο όρο, καθαρών υλικών στους μπλε κάδους, σε πανελλήνιο επίπεδο.

Έχοντας επίγνωση των σημαντικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τη μεταχείριση των παλιών ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών ως κοινών απορριμμάτων που είτε πετιούνταν σε κάδους είτε αφήνονταν στη διάθεση των γυρολόγων που τα συνέλεγαν, επιδείξαμε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα Απόβλητα Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (Α.Η.Η.Ε) και στον χώρο του Αμαξοστασίου του Δήμου τοποθετήσαμε κοντέινερ, όπου οι δημότες τις εργάσιμες ημέρες και ώρες προσέρχονται και εναποθέτουν τις παλιές ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές τους, με τελικό στόχο την απομάκρυνση των επιβλαβών για το περιβάλλον ουσιών και την επανένταξη των αξιοποιήσιμων υλικών ως πρώτη ύλη στην παραγωγή νέων προϊόντων.

Σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (Ε.Ε.Α.Α.) υλοποιούμε την ανακύκλωση γυάλινων συσκευασιών, τοποθετώντας τριάντα ειδικούς κάδους στο κέντρο της πόλης και σε κέντρα διασκέδασης, που μπορούν να χρησιμοποιούν οι πολίτες και ιδιαίτερα οι επαγγελματίες του κλάδου εστίασης και αναψυχής για να ρίχνουν μπουκάλια και άλλες γυάλινες συσκευασίες. Η αναγκαιότητα της δράσης αυτής προέκυψε από τη διαπίστωση ότι στα κεντρικά σημεία της πόλης και στα κέντρα διασκέδασης, το σύστημα των κάδων ανακύκλωσης δεν επαρκούσε για τη συλλογή των χιλιάδων μπουκαλιών και άλλων άδειων γυάλινων συσκευασιών, λόγω του μεγάλου όγκου και ποσότητάς τους, με συνέπεια μεγάλο μέρος να μένει εκτός των μπλε κάδων ή να καταλήγουν στους κάδους των κοινών απορριμμάτων.

Ο Δήμος Καρδίτσας τα τελευταία χρόνια ανέλαβε ή προώθησε πρωτοβουλίες για την ανακύκλωση και άλλων υλικών. Συγκεκριμένα:

Συνεργαζόμαστε με εταιρείες ανακύκλωσης ελαστικών αυτοκινήτων και λαδιών μηχανής, ενημερώσαμε και ενεργοποιήσαμε τοπικές επιχειρήσεις για την υλοποίηση αντίστοιχων προγραμμάτων συλλογής και ανακύκλωσης των παραπάνω υλικών, στα οποία συμμετέχουμε και εμείς ως Δήμος.

Σε συνεργασία με την εταιρεία ΑΦΗΣ υλοποιείται πρόγραμμα ανακύκλωσης μπαταριών.

Εφαρμόσαμε το πρόγραμμα της οικιακής κομποστοποίησης από το 2009 πιλοτικά στην αρχή, μοιράζοντας δωρεάν εκατό (100) κάδους και τα επόμενα χρόνια άλλους εξακόσιους (600), ενώ υπάρχουν ακόμα διαθέσιμοι περίπου πενήντα (50) .

Η οικιακή κομποστοποίηση είναι μία εντελώς φυσική διαδικασία κατά την οποία τα οργανικά απόβλητα (φρούτα, λαχανικά, φύλλα, κλαδέματα κ. α.) μετατρέπονται, μέσω βιολογικής διαδικασίας και μερικής αποσύνθεσης, σε ένα πλούσιο οργανικό φυσικό μίγμα που λειτουργεί ως εδαφοβελτιωτικό και λίπασμα.

Το πλεονέκτημα της μεθόδου αυτής, είναι ότι με τη διαλογή στην πηγή επιτυγχάνουμε την εκτροπή ενός σημαντικού μέρους των αποβλήτων μας από τα υπόλοιπα αστικά απόβλητα, εξοικονομώντας έτσι σημαντικούς οικονομικούς πόρους και καλλιεργώντας παράλληλα την οικολογική συνείδηση.

Μπορούμε να κομποστοποιήσουμε:

Φλούδια και κοτσάνια από λαχανικά ή χορταρικά.

Υπολείμματα από σαλάτες, αφού στραγγιστούν από υγρά.

Φλούδες ή υπολείμματα από φρούτα.

Φυτικά υπολείμματα όπως ξερά φύλλα, κλαδέματα, βλαστοί από γλάστρες, κομμένο γκαζόν κλπ.

Οργανικά λιπάσματα (κοπριές, καστανόχωμα, φυλλόχωμα κλπ.)

Στάχτη από τζάκι, πριονίδι, τσόφλια αβγών θρυμματισμένα.

Χαρτιά κουζίνας, χαρτοπετσέτες, σκισμένες μαλακές σακούλες

Υπολείμματα βοτάνων από ροφήματα, κατακάθια καφέ και φίλτρα γαλλικού καφέ.

Η ανακύκλωση είναι ένα σοβαρό ζήτημα, με το οποίο ασχολούμαστε και προσπαθούμε να το διευρύνουμε.

Σε συνεργασία με την εταιρεία EASTWEST, τοποθετήθηκαν από το 2019 δέκα (10) κάδοι ανακύκλωσης κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και παπουτσιών, που σήμερα έφτασαν τους πενήντα έξι (56) και καλύπτουν όλες τις συνοικίες της πόλης. Κάθε χρόνο οι ποσότητες που συλλέγονται είναι αυξημένες. Από τους είκοσι (20) τόνους το 2019 φτάσαμε το 2022 κοντά στους εβδομήντα (70) τόνους, σύμφωνα με εκτίμηση της εταιρείας.

Σε συνεργασία με την ΕΣΕΚ, μεγάλος όγκος κλαδιών του δήμου μας, θρυμματίζεται και μαζί με τα υπολείμματα καφέ που κι αυτά συλλέγονται, χρησιμοποιούνται στην παραγωγή στερεών βιοκαυσίμων.

Εφαρμόζουμε σχεδόν όλες τις μορφές ανακύκλωσης και σύντομα θα έχουμε δώδεκα γωνιές ανταποδοτικής ανακύκλωσης με τη διάθεση τεσσάρων ρευμάτων για διαλογή στην πηγή, σε διάφορα σημεία της πόλης αλλά και σε χωριά. Με τον τρόπο αυτό στοχεύουμε στη μείωση των σύμμεικτων απορριμμάτων, στην αύξηση των υλικών που θα ανακυκλώνονται και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

Εκτός όλων αυτών ο Δήμος Καρδίτσας κατέθεσε ολοκληρωμένη μελέτη για τη δημιουργία Πράσινου Σημείου, δίπλα στο Σταθμό Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ) και αναμένεται η χρηματοδότησή του.

Το Πράσινο Σημείο θα είναι ένας οργανωμένος χώρος, όπου ο δημότης θα μπορεί να πηγαίνει ανακυκλώσιμα υλικά, ογκώδη αντικείμενα (π.χ. έπιπλα, Α.Η.Η.Ε.), μικρά επικίνδυνα απόβλητα (όπως μπαταρίες, χρώματα, κλπ.), πράσινα απόβλητα και άλλα είδη αποβλήτων. Βασικός σκοπός του Πράσινου Σημείου είναι η διαλογή στην πηγή και ο διαχωρισμός διαφορετικών υλικών και ρευμάτων αποβλήτων, με στόχο:

Την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση.

Τη μείωση του κόστους μεταφοράς και διαχείρισης των αποβλήτων.

Τη βελτίωση της εμπορευσιμότητας των ανακυκλώσιμων υλικών.

Τη μείωση των αποβλήτων προς ταφή.

Τέλος, έχει υποβληθεί Πράξη με αντικείμενο την εφαρμογή ενός πιλοτικού προγράμματος «Πληρώνω όσο Πετάω» (ΠΟΠ) σε επιλεγμένες περιοχές του Δήμου Καρδίτσας.

Σύμφωνα με το Ν. 4819/2021, η εφαρμογή συστημάτων «Πληρώνω όσο Πετάω» είναι υποχρεωτική από το 2023 σε μεγάλα ξενοδοχεία και βιομηχανικές εγκαταστάσεις, καθώς και για τα βιοαπόβλητα των χώρων μαζικής εστίασης, ενώ από το 2028 πρέπει να εφαρμοστούν καθολικά στους Δήμους με πληθυσμό άνω των 20.000 κατοίκων, όπως είναι ο Δήμος Καρδίτσας.

Η υλοποίηση των προτεινόμενων δράσεων έχει ως στόχο την πιλοτική – δοκιμαστική εφαρμογή ενός συστήματος ΠΟΠ, σε επιλεγμένες περιοχές και ομάδες παραγωγών- στόχους. Η παρακολούθηση και η αξιολόγηση της εφαρμογής και τα συμπεράσματα που θα προκύψουν θα αξιοποιηθούν, μέσω των παραδοτέων της πράξης, για την καθολική εφαρμογή συστήματος ΠΟΠ στο σύνολο του Δήμου, με τις κατάλληλες εξειδικεύσεις ανά περιοχή, ρεύμα αποβλήτων και ομάδες παραγωγών.

Η εφαρμογή του προγράμματος απαιτεί την προμήθεια νέων κάδων απορριμμάτων, την αναβάθμιση υφιστάμενων κάδων απορριμμάτων με την εγκατάσταση σε αυτούς εξειδικευμένου εξοπλισμού μέτρησης ποσότητας, ελεγχόμενης πρόσβασης και ταυτοποίησης, την αναβάθμιση υφιστάμενων οχημάτων συλλογής- μεταφοράς, με την εγκατάσταση συστημάτων τηλεματικής, μηχανισμού ζύγισης και ταυτοποίησης κάδου και χρήστη, καθώς και πλατφόρμας – λογισμικού και ψηφιακών εφαρμογών για τη συλλογή- διαχείριση των δεδομένων και τη συνολική εφαρμογή του προγράμματος. Το όφελος για τον Δήμο μας από την Ανακύκλωση είναι πολλαπλό. Προστατεύουμε το περιβάλλον, βελτιώνουμε την ποιότητα της ζωής μας και μειώνουμε το κόστος της διάθεσης των κοινών απορριμμάτων γιατί, όπως είναι γνωστό, πληρώνουμε τριάντα (30) Ευρώ τον τόνο, για να τα οδηγήσουμε στον ΧΥΤΑ.